Soruşturma

"Doğayı bir yana bırakırsak koku parfüm anlamıyla sınıfsaldır"

Bence söz edilebilir. Kokunun edebiyatta, özellikle roman ve öyküde, hatta şiirde de bir işlevi olduğunu düşünüyorum.

Sizce kokunun edebiyattaki işlevi nedir? Anlatıda kokunun temsilinden söz edilebilir mi?

Bence söz edilebilir. Kokunun edebiyatta, özellikle roman ve öyküde, hatta şiirde de bir işlevi olduğunu düşünüyorum. Baktığımızda edebiyat tarihine, gerek dünyada olsun gerek bizde olsun, iyi ve kötü, güzel ve çirkin kokulardan yola çıkarak yazılmış birçok eser karşımıza çıkar. Bu açıdan baktığımız vakit bir işlevi olduğunu görüyoruz.

 

Peki koku sınıfsal mıdır desek?

Eğer kokuyla karşıladığımız rayiha, parfüm anlamında kullanıyorsak evet. Doğayı bir yana bırakırsak koku parfüm anlamıyla sınıfsaldır. Ne yazık ki sınıfsaldır. Çünkü çok pahalı kokular vardır. Bunun yanı sıra çok ucuz kokular da vardır. Haliyle işin içine ister istemez sınıfsal bir durum girmektedir.

 

Son olarak çocukluğunuzda sizi etkileyen bir koku ya da koku anlatısı var mı?

Çocukluğumda beni etkileyen o yıllarda annemin kullandığı Chat Noir, Siyah Kedi adlı bir parfümü vardı. Mor bir şişeydi bu ve üzerinde siyah bir kedi vardı, kuyruğu dikilmiş siyah bir kedi. O illüstrasyon beni çok etkilerdi. Ona sık sık bakardım. Ama asıl etkileyen galiba babamın kullandığı, yılda bir kere Almanya’dan gelen ve dirhem dirhem kullanılan bir lavanta kolonyası vardı, yeşil bir şişede. Onun markasını hatırlamıyorum. O kolonyayı babam çok özel günlerde kullanırdı. Onun olmadığı vakit ben gizlice açıp onu koklardım. Bunları hatırlıyorum.